Κυβερνητικός Συναγερμός για τη Λειψυδρία στην Ελλάδα

Εκστρατεία κατά της Κλιματικής Κρίσης

Σε πλήρη κινητοποίηση τίθεται η κυβέρνηση προκειμένου να αντιμετωπίσει τη λειψυδρία, η οποία πλέον αναδεικνύεται σε κρίσιμο μέτωπο της κλιματικής κρίσης στην Ελλάδα. Το Εθνικό Σχέδιο Διαχείρισης Υδάτων είναι σε διαδικασία κατάρτισης, με στόχο την υλοποίησή του να ολοκληρωθεί μέσα στο καλοκαίρι. Κυριότεροι στόχοι είναι η διασφάλιση της επάρκειας νερού για ύδρευση, άρδευση και ενεργειακή χρήση, ιδιαίτερα ενόψει των αυξανόμενων πιέσεων στους τουριστικούς και αγροτικούς πόρους της χώρας.

Σήμερα, συνεδρίαση για το θέμα συγκαλεί ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης Κωστής Χατζηδάκης, παρουσία υπουργών και εκπροσώπων φορέων όπως η ΕΥΔΑΠ και η ΔΕΗ. Οι άμεσες και μεσοπρόθεσμες παρεμβάσεις θα παρουσιαστούν από τον πρωθυπουργό το προσεχές διάστημα, προκειμένου να εφαρμοστούν αποτελεσματικά στις εν εξελίξει κατεπείγουσες συνθήκες.

Εμβληματικά Έργα για την Ύδρευση

Η αρχή των πρωτοβουλιών έγινε το φθινόπωρο του 2024, όταν ο πρωθυπουργός ανακοίνωσε τη διασύνδεση του ταμιευτήρα του Ευήνου και του Μόρνου με την τεχνητή λίμνη Κρεμαστών. Αυτό το έργο έχει στρατηγική σημασία για την ύδρευση της Αττικής και προγραμματίζεται για χρονικό ορίζοντα πενήντα ετών. Εντούτοις, η ανάγκη παρέμβασης εκτείνεται πέρα από την Αττική, καθώς η πίεση στους υδατικούς πόρους παρατηρείται σε ολόκληρη τη χώρα.

Το νέο Εθνικό Σχέδιο θα περιλαμβάνει:

• Καθορισμό διαχειριστικών δομών σε περιφερειακό και εθνικό επίπεδο.
• Προγραμματισμό υποδομών όπως φράγματα, δικτυακές συνδέσεις και μονάδες αφαλάτωσης.
• Επικαιροποίηση και ολοκλήρωση των περιφερειακών σχεδίων διαχείρισης.

Το συνολικό κόστος του σχεδίου εκτιμάται ότι μπορεί να φτάσει τα 10 δισεκατομμύρια ευρώ, με την κυβέρνηση να αναζητά ευρωπαϊκούς πόρους για τη χρηματοδότηση του έργου.

Άμεσες Παρεμβάσεις για την Ενίσχυση των Αποθεμάτων

Μέχρι την ολοκλήρωση των μεγάλων έργων, εξετάζονται άμεσες λύσεις για την ενίσχυση των υδατικών αποθεμάτων. Ανάμεσα στις προτάσεις είναι η μεταφορά νερού με πλοία από τον Αχελώο, οι αντλήσεις από υδροφόρους ορίζοντες, καθώς και η εγκατάσταση μονάδων αφαλάτωσης. Παρά τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει ο τομέας, κυβερνητικές πηγές διαβεβαιώνουν ότι «το νερό στην Ελλάδα θα παραμείνει φθηνό για λογικές καταναλώσεις», αποκλείοντας αλλαγές στα τιμολόγια ύδρευσης.

Η Σοβαρότητα της Κατάστασης

Σύμφωνα με αναφορές από το Μέγαρο Μαξίμου, η Ελλάδα κατατάσσεται στην 19η θέση παγκοσμίως ως προς τον κίνδυνο λειψυδρίας. Η χρήση νερού για ύδρευση έχει αυξηθεί κατά 139% την τελευταία δεκαετία, κυρίως λόγω της τουριστικής ανάπτυξης. Τα μεγαλύτερα προβλήματα παρατηρούνται στα νησιά και στις αστικές υποδομές, όπου οι απώλειες φτάνουν μέχρι και το 50% των αποθεμάτων.

Το 80% του νερού καταναλώνεται για άρδευση, με την Ελλάδα να έχει τη μεγαλύτερη χρήση ανά εκτάριο στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Ιδιαίτερη ανησυχία προϋπάρχει στην Θεσσαλία, όπου η στάθμη της λίμνης Πλαστήρα έχει μειωθεί κατά 50% και η λίμνη Σμοκόβου έχει εξαντληθεί.

Δημιουργία Νέου Οργανισμού Διαχείρισης Υδάτων

Ο νέος Οργανισμός Διαχείρισης Υδάτων Θεσσαλίας (ΟΔΥΘ) έχει ήδη αναλάβει ρόλο στρατηγικής εποπτείας και εφαρμογής μέτρων για την ύδρευση στην περιοχή. Η οργάνωση αυτή είναι υπεύθυνη για τη χορήγηση αδειών, τον σχεδιασμό συνεργασίας ανάμεσα στις διάφορες αρχές, καθώς και για την παρακολούθηση της εφαρμογής των πολιτικών. Προβλέπεται ότι ο ΟΔΥΘ θα αποτελέσει πρότυπο για αντίστοιχες δομές σε όλη τη χώρα.

Απειλές για την Ενεργειακή Ασφάλεια

Η λειψυδρία δεν επηρεάζει μόνο την ύδρευση και την αγροτική παραγωγή, αλλά έχει επίσης σοβαρές επιπτώσεις στην ενεργειακή ασφάλεια. Παρά τις πρόσφατες βροχοπτώσεις, τα αποθέματα νερού στους ταμιευτήρες των υδροηλεκτρικών σταθμών παραμένουν σε ιστορικά χαμηλά επίπεδα. Η ταυτόχρονη χρήση φραγμάτων για άρδευση και παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας εντείνει τον κίνδυνο αυξήσεων στο κόστος παραγωγής ενέργειας.