Στρατιωτική Κινητικότητα στην Ευρώπη: Οι Θέσεις του Απ. Τζιτζικώστα
Κατά τη διάρκεια της πρόσφατης συνεδρίασης του Βορειοατλαντικού Συμβουλίου του ΝΑΤΟ στις Βρυξέλλες, ο Επίτροπος Βιώσιμων Μεταφορών και Τουρισμού, Απόστολος Τζιτζικώστας, παρουσίασε το σχέδιο στρατιωτικής κινητικότητας της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ο επίτροπος υπογράμμισε τις γεωπολιτικές και γεωστρατηγικές προκλήσεις που αντιμετωπίζει η Ευρώπη και η Συμμαχία, προσδιορίζοντας την τρέχουσα περίοδο ως μία από τις πιο κρίσιμες στιγμές στην ευρωπαϊκή ιστορία.
Στην ομιλία του, ο κ. Τζιτζικώστας δήλωσε: «Οι εχθροί μας πιστεύουν ότι είμαστε πολιτικά αδύναμοι να ανταποκριθούμε αποτελεσματικά και μακροπρόθεσμα. Κάνουν λάθος». Στα πλαίσια της στρατηγικής ενίσχυσης της ευρωπαϊκής ασφάλειας, τόνισε τη σημασία της διαρκούς συνεργασίας με το ΝΑΤΟ, η οποία έχει ενισχυθεί τα τελευταία χρόνια, ώστε να ανταποκριθεί αποτελεσματικά στις απειλές. Ωστόσο, υπογράμμισε ότι το τοπίο της ασφάλειας εξελίσσεται ραγδαία και η Ευρώπη οφείλει να δράσει συλλογικά για να εξασφαλίσει αξιόπιστη αποτροπή και ασφάλεια, αναφέροντας πως η αλληλεγγύη μεταξύ των κρατών μελών είναι κεφαλαιώδης.
Ο επίτροπος επανέλαβε την υποστήριξη της ΕΕ στην ανάγκη για μία δίκαιη και διαρκή ειρήνη στην Ουκρανία, καθώς και την ύπαρξη μιας Λευκής Βίβλου για το Μέλλον της Ευρωπαϊκής Άμυνας. Συγκεκριμένα, όσον αφορά τη στρατιωτική κινητικότητα, επισήμανε ότι αυτή συγκαταλέγεται στις κορυφαίες προτεραιότητες του χαρτοφυλακίου του, με τις προσπάθειες να έχουν ξεκινήσει από το 2017. Ο πρώτος σχεδιασμός δράσης εγκρίθηκε το 2018 και περιλάμβανε τη διαμόρφωση υποδομών μεταφορών διπλής χρήσης σε συνεργασία με το ΝΑΤΟ.
«Οι υποδομές διπλής χρήσης,» εξήγησε, «καθορίζονται με βάση τις μη στρατιωτικές υποδομές και τα διευρωπαϊκά δίκτυα μεταφορών. Αυτές οι στρατηγικές συνδέσεις είναι καθοριστικές για την επικοινωνία μεταξύ των κρατών μελών και των κύριων οικονομικών κέντρων τους. Είναι αξιόλογο ότι 97% της υποδομής για στρατιωτικές μετακινήσεις είναι όμοια με εκείνη του πολιτικού δικτύου». Αυτό επιβεβαιώνει τη σημασία της συνεργασίας μεταξύ της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και του ΝΑΤΟ, επισημαίνοντας πως η συμπραξία αυτή είναι ένα από τα καλύτερα παραδείγματα συνεργασίας που έχουμε δει μέχρι τώρα.
Αναφερόμενος στον πρώτο προϋπολογισμό για υποδομές στρατιωτικής κινητικότητας που εγκρίθηκε το 2019, ο κ. Τζιτζικώστας σημείωσε ότι αυτός ο προϋπολογισμός ήταν περιορισμένος και οι διαθέσιμοι πόροι των 1,7 δισεκατομμυρίων ευρώ απορροφήθηκαν γρήγορα, απαριθμώντας 95 έργα διπλής χρήσης σε 21 κράτη μέλη. «Αυτή η κατάσταση υποδεικνύει την επείγουσα ανάγκη για μεγαλύτερη χρηματοδότηση και καλύτερους προγραμματισμούς», τόνισε.
Σε συνεργασία με το ΝΑΤΟ, έχουν καθοριστεί τέσσερις στρατηγικοί διάδρομοι στρατιωτικής κινητικότητας που απαιτούν άμεσες αναβαθμίσεις, ενώ έχουν προσδιοριστεί 600 συγκεκριμένα έργα υποδομών. «Αυτό είναι ένα κρίσιμο βήμα για την βελτίωση της στρατηγικής μας», αναφέρθηκε. Τα έργα αυτά περιλαμβάνουν αναβαθμίσεις σε δρόμους, σιδηρόδρομους, λιμάνια και αεροδρόμια, και θα υπάρξουν και παρεμβάσεις για τον ανεφοδιασμό σύμφωνα με τις ανάγκες της ΕΕ και του ΝΑΤΟ.
Ο επίτροπος κάλεσε επίσης για γενναία αύξηση των πόρων που θα διατεθούν στο νέο Πολυετές Δημοσιονομικό Πλαίσιο της ΕΕ, που προγραμματίζεται να αρχίσει το 2028. Επιπλέον, επισήμανε την ανάγκη να περιοριστεί η γραφειοκρατία, ιδίως σε σχέση με τις στρατιωτικές μετακινήσεις, ώστε να διευκολυνθούν οι κινήσεις στρατευμάτων και υλικού εντός των κρατών-μελών της ΕΕ.
Μετά την ομιλία του, ο κ. Τζιτζικώστας απάντησε σε ερωτήσεις από τα μέλη του Βορειοατλαντικού Συμβουλίου του ΝΑΤΟ, ενθαρρύνοντας έναν εποικοδομητικό διάλογο για την προώθηση των κοινών στρατηγικών αμυντικών στόχων.