Αντίκτυποι και Αξιολόγηση του Βανδαλισμού στη Εθνική Πινακοθήκη
Έντονη ανησυχία εκφράζουν οι 29 καλλιτέχνες, κληρονόμοι και νόμιμοι εκπρόσωποι έργων, σχετικά με την αδράνεια της Εθνικής Πινακοθήκης και του Υπουργείου Πολιτισμού να επανεκθέσουν τα έργα που αποκαθηλώθηκαν μετά την πρόσφατη επίθεση και τον βανδαλισμό. Σύμφωνα με την ομάδα καλλιτεχνών, έχει περάσει ήδη ένας μήνας από το περιστατικό που συνέβη στις 10 Μαρτίου 2025, όταν βουλευτής ακροδεξιού κόμματος προχώρησε στην αποκαθήλωση έργων από την περιοδική έκθεση “Η σαγήνη του αλλόκοτου”. Παρά τις διαβεβαιώσεις για την επαναφορά των έργων, τα συγκεκριμένα έργα παραμένουν παράνομα αποσυρμένα.
Οι καλλιτέχνες τονίζουν ότι οι δικαιολογίες που επικαλούνται οι αρχές, όπως η «εξέταση των όρων και των προϋποθέσεων ασφαλούς επανέκθεσης», υποτιμούν τη νοημοσύνη του κοινού και προκαλούν σημαντικά ερωτήματα σχετικά με τους πραγματικούς λόγους καθυστέρησης. Η αδράνεια αυτή πλήττει άμεσα την καλλιτεχνική ελευθερία και την δημοκρατική διαδικασία, καθώς προστατεύεται από το άρθρο 16 του Συντάγματος της Ελλάδας, το οποίο διασφαλίζει την ελευθερία της καλλιτεχνικής έκφρασης.
Η Επιστολή των Καλλιτεχνών
Οι καλλιτέχνες, σε επιστολή τους προς την Υπουργό Πολιτισμού, κ. Λίνα Μενδώνη, και τη Διευθύντρια της Εθνικής Πινακοθήκης, κ. Συραγώ Τσιάρα, δηλώνουν:
«Έχει περάσει ένας μήνας από τον βανδαλισμό εικαστικών έργων στην Εθνική Πινακοθήκη, και παρά τις διαβεβαιώσεις, τα έργα που αποκαθηλώθηκαν δεν έχουν επανεκτεθεί. Η έλλειψη δράσης και η αναμονή για παρεμβάσεις από “ειδικούς” δεν είναι αποδεκτές. Ως καλλιτέχνες και ως πολίτες, θεωρούμε την αδράνεια αυτή προσβολή για όλους μας και ζητούμε την άμεση επανέκθεση των έργων. Αν η Εθνική Πινακοθήκη και το ΥΠΠΟ δεν δράσουν σύμφωνα με το Νόμο, τότε ανακύπτουν ερωτήματα για τον τύπο του πολιτισμού που επιδιώκουμε να διαφυλάξουμε».
Καλλιτέχνες που Υπογράφουν την Επιστολή
Η επιστολή υπογράφεται από μια ποικιλία καλλιτεχνών και εκπροσώπων, συμπεριλαμβανομένων:
- Χλόη Ακριθάκη, φωτογράφος / εικαστικός, νόμιμη κληρονόμος των έργων του Αλέξη Ακριθάκη
- Μιχάλης Αρφαράς, εικαστικός, Ομότιμος Καθηγητής της ΑΣΚΤ
- Αλέξης Βερούκας, εικαστικός
- Νίκος Γιαβρόπουλος, καλλιτέχνης της κινούμενης εικόνας
- Γιώργος Διβάρης, εικαστικός, Καθηγητής, Τμήμα Εικαστικών και Εφαρμοσμένων Τεχνών, ΑΠΘ
- Ερριέττη Εγγονοπούλου, νόμιμη κληρονόμος των έργων του Νίκου Εγγονόπουλου
- Διονύσης Καβαλλιεράτος, εικαστικός
- Ελένη Μυλωνά, εικαστικός, νόμιμη κληρονόμος των έργων της Άλεξ Μυλωνά
- Δημήτρης Ξενάκης, νόμιμος κληρονόμος των έργων του Κοσμά Ξενάκη
- Αλέκος Παππάς, νόμιμος κληρονόμος των έργων του Γιάννη Παππά
- Πάνος Χαραλάμπους, εικαστικός, Ομότιμος Καθηγητής στην ΑΣΚΤ
- Γιώργος Χαρβαλιάς, εικαστικός, Αφυπ. Καθηγητής στην ΑΣΚΤ
- Αλέξανδρος Ψυχούλης, εικαστικός, Καθηγητής, Τμήμα Αρχιτεκτόνων, Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας
Η κοινή αυτή δήλωση αναδεικνύει την ανησυχία και τη βαρύτητα που αποδίδουν οι καλλιτέχνες στην κατάσταση της πολιτιστικής κληρονομιάς της χώρας, ζητώντας άμεσες ενέργειες και προστασία της καλλιτεχνικής έκφρασης.