Νέες ευκαιρίες για τα ελληνικά αγροδιατροφικά προϊόντα
Η συμφωνία Ε.Ε. με τον MERCOSUR
Η πρόσφατη συμφωνία της Ευρωπαϊκής Ένωσης με τον MERCOSUR ανοίγει νέες αγορές για τα ελληνικά αγροδιατροφικά προϊόντα, ειδικότερα για εκείνα που χαρακτηρίζονται από υψηλή ποιότητα και φέρουν Γεωγραφικές Ενδείξεις. Αυτή η σημαντική συμφωνία αποτελεί επιστέγασμα 25 ετών διαπραγματεύσεων και έρχεται σε μια εποχή όπου οι προκλήσεις από τους δασμούς των Ηνωμένων Πολιτειών σε ευρωπαϊκά εισαγόμενα προϊόντα είναι πιο έντονες από ποτέ.
Η νέα ζώνη ελεύθερου εμπορίου αναμένεται να ωφελήσει περισσότερους από 700 εκατομμύρια καταναλωτές και από τις δύο πλευρές του Ατλαντικού. Στη συμφωνία περιλαμβάνονται 350 ευρωπαϊκές γεωγραφικές ενδείξεις, μια εξέλιξη που μπορεί να οδηγήσει στην προώθηση εμβληματικών ελληνικών προϊόντων, όπως η φέτα, το ελαιόλαδο και οι ελιές Καλαμάτας.
Η ζώνη MERCOSUR περιλαμβάνει έξι χώρες της Νότιας Αμερικής: Βραζιλία, Αργεντινή, Ουρουγουάη, Παραγουάη, Βενεζουέλα (η συμμετοχή της οποίας έχει ανασταλεί) και Βολιβία (η οποία δεν συμμετέχει ακόμα στη συμφωνία). Είναι σημαντικό να σημειωθεί πως οι διαφορές στην παραγωγή και την ποιότητα των προϊόντων θα αποτελέσουν προκλήσεις για τις ελληνικές εξαγωγές.
Η ανάγκη προστασίας της ελληνικής παραγωγής
Ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Κώστας Τσιάρας, δήλωσε ότι αναγνωρίζει τις ευκαιρίες που προκύπτουν από τη συμφωνία με τις χώρες του MERCOSUR, αλλά τονίζει την ανάγκη για <προστασία> της ελληνικής πρωτογενούς παραγωγής. Ιδιαίτερα σημαντική είναι η προστασία των προϊόντων υψηλής ποιότητας με Γεωγραφικές Ενδείξεις, ώστε η είσοδος φθηνών αγροτικών προϊόντων από χώρες με διαφορετικά παραγωγικά πρότυπα να μην υπονομεύσει την ελληνική αγροτική ταυτότητα.
Ο υπουργός υπογράμμισε ότι το Υπουργείο συμμετέχει ενεργά σε ευρωπαϊκά fora και συνεργάζεται με άλλες χώρες για να διεκδικήσει την αυστηρή τήρηση των ευρωπαϊκών προδιαγραφών. Ο στόχος είναι διπλός: η ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας των Ελλήνων παραγωγών και η θωράκιση της ελληνικής υπαίθρου από τον αθέμιτο ανταγωνισμό.
Εμπορικό ισοζύγιο με τις χώρες του MERCOSUR
Τα στοιχεία του εμπορικού ισοζυγίου της Ελλάδας με τις χώρες του MERCOSUR αποκαλύπτουν σημαντικές ανισορροπίες. Σύμφωνα με στοιχεία του 2023 από το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης:
– Το εμπορικό ισοζύγιο αγροτικών προϊόντων και τροφίμων με την Αργεντινή είναι ελλειμματικό κατά 284 εκατ. ευρώ, με εισαγωγές περίπου 285 εκατ. ευρώ και εξαγωγές μόλις 956 χιλ. ευρώ.
– Με τη Βραζιλία, το έλλειμμα φτάνει τα 208,5 εκατ. ευρώ, με εισαγωγές συνολικού ύψους 220,8 εκατ. ευρώ και εξαγωγές μόλις 12,3 εκατ. ευρώ.
– Στην περίπτωση της Ουρουγουάης, η Ελλάδα καταγράφει πλεόνασμα 1,7 εκατ. ευρώ, με εισαγωγές 1,1 εκατ. ευρώ και εξαγωγές 2,8 εκατ. ευρώ.
– Τέλος, με την Παραγουάη το έλλειμμα ανέρχεται στα 12,9 εκατ. ευρώ, με εισαγωγές 13,4 εκατ. ευρώ και εξαγωγές μόλις 495 χιλ. ευρώ.
Οι προοπτικές και οι αντιδράσεις
Η συμφωνία που υπογράφηκε στις 6 Δεκεμβρίου 2022 θεωρείται κρίσιμη και αναμένεται να οδηγήσει στη δημιουργία της μεγαλύτερης ζώνης ελεύθερου εμπορίου παγκοσμίως, με εκτιμήσεις για κέρδη μέχρι και 4 δισ. ευρώ ετησίως για τους Ευρωπαίους εξαγωγείς. Ωστόσο, προκύπτουν διχασμένες απόψεις εντός της Ε.Ε., με χώρες όπως η Γαλλία, το Βέλγιο και η Πολωνία να εκφράζουν ανησυχίες για την αγροτική τους παραγωγή και την τήρηση των περιβαλλοντικών προτύπων.
Αντίθετα, χώρες όπως η Γερμανία και η Σουηδία στηρίζουν τη συμφωνία, βλέποντας σε αυτήν ευκαιρίες τόσο από οικονομικής όσο και από γεωστρατηγικής πλευράς. Η στάση της Ιταλίας παραμένει επίσης αβέβαιη, προσθέτοντας μια επιπλέον διάσταση στις διαπραγματεύσεις.