Οι Άμυνες του Χρηματιστηρίου Αθηνών στο Σοκ της Παγκόσμιας Οικονομίας
Το παγκόσμιο οικονομικό σύστημα και οι αγορές βρίσκονται σε αχαρτογράφητα νερά, καθώς έχει ξεσπάσει ένας διεθνής εμπορικός πόλεμος συνοδευόμενος από τους υψηλότερους δασμούς των τελευταίων 100 ετών. Μετά την επιβολή των δασμών από τον Αμερικανό πρόεδρο στις 2 Απριλίου, οι αγορές έχουν αποκτήσει χαρακτηριστικά «καρδιοπαθούς σε θάλαμο εντατικής παρακολούθησης». Αυτή η κατάσταση ανησυχεί τους επενδυτές, καθώς οι συνέπειες της εμπορικής πολιτικής των ΗΠΑ γίνονται ολοένα και πιο εμφανείς.
Ο γνωστός επενδυτής Μπιλ Γκρος, αποκαλούμενος «βασιλιάς των ομολόγων», αναφέρει ότι η επιβολή των δασμών αποτελεί κοσμοϊστορικό γεγονός για την οικονομία και τις αγορές, παρομοιάζοντάς το με την κατάργηση του κανόνα του χρυσού το 1971, με την σημαντικότερη διαφορά ότι οι άμεσες αρνητικές συνέπειές του είναι ήδη αισθητές. Το ιστορικό ράλι της Wall Street την περασμένη Τετάρτη, που ακολούθησε τη χορήγηση 90 ημερών αναστολής στους δασμούς, έφερε μια προσωρινή ελπίδα, αλλά οι προσδοκίες αυτές διαψεύστηκαν γρήγορα την επόμενη ημέρα.
Η ελληνική χρηματιστηριακή αγορά, η οποία είχε ξεκινήσει το 2025 με ένα από τα καλύτερα τρίμηνα της ιστορίας της, με κέρδη περίπου 15%, βιώνει μια δραματική αλλαγή πορείας. Η αγορά βρέθηκε να διέρχεται από έντονη πτώση, με την τελευταία εβδομάδα να κλείνει με απώλειες που σχετίζονται με την επιβολή δασμών και την αβεβαιότητα που αυτή προκαλεί σχετικά με την πορεία του διεθνούς εμπορίου. Την παρούσα στιγμή, οι διεθνείς επενδυτές τείνουν να ρευστοποιούν τις κερδοφόρες θέσεις τους.
Από τις 2 Απριλίου έως και την Πέμπτη, ο Γενικός Δείκτης Τιμών καταγράφει απώλειες 7,40%, με τον τραπεζικό δείκτη να μειώνεται κατά 12%. Η συνολική κεφαλαιοποίηση της αγοράς επηρεάστηκε αρνητικά κατά 8,2 δισ. ευρώ. Παρά αυτές τις προκλήσεις, πολλοί αναλυτές εκτιμούν ότι η ελληνική χρηματιστηριακή αγορά έχει τις «άμυνες» για να βγει όσο το δυνατόν πιο αλώβητη από την παρούσα κρίση.
Ορισμένοι λόγοι που υποστηρίζουν αυτή την εκτίμηση περιλαμβάνουν την ανθεκτικότητα της ελληνικής οικονομίας και την περιορισμένης έκτασης επίδραση των νέων δασμών στην Ελλάδα – καθώς οι έξοδοι της χώρας προς τις ΗΠΑ αντιπροσωπεύουν μόλις το 1% του ΑΕΠ, πολύ χαμηλότερο από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο. Οι ελληνικές αγορές παρουσιάζουν ελκυστικές αποτιμήσεις, διαπραγματευόμενες με P/E 7,9 φορές και διαθέτουν τις ισχυρές τράπεζες που υποστηρίζουν τη σταθερότητα της αγοράς.
Σε αυτή την κατάσταση, οι ελληνικές τράπεζες φαίνεται να έχουν σημαντικές ευκαιρίες, καθώς, σύμφωνα με την JP Morgan, είναι λιγότερο εκτεθειμένες στους δασμολογικούς κινδύνους και προσφέρουν σημαντικές επιστροφές κεφαλαίου. Η Deutsche Bank προσθέτει ότι οι ελληνικές τράπεζες ξεχωρίζουν για την υψηλή ανάπτυξη και τις δυνατότητες που παρέχουν, ενώ η Citi σημειώνει ότι η πρόσφατη πτώση στις μετοχές τους δημιουργεί πιθανότητες για αγορές.
Συνέπειες για την Οικονομία και τις Τράπεζες
Αν και οι Ελληνικές τράπεζες εμφανίζονται ανθεκτικές σε αυτές τις συνθήκες, δεν είναι άτρωτες από τις δευτερογενείς συνέπειες. Η επίδραση των δασμών μπορεί να επηρεάσει την αγοραστική δύναμη των ευρωπαίων καταναλωτών, μειώνοντας ενδεχομένως τη ζήτηση, καθώς και τις εμπορικές συναλλαγές στον τουριστικό τομέα. Αυτό μπορεί να προκαλέσει αβεβαιότητα στις επιχειρηματικές δραστηριότητες και πιθανώς να οδηγήσει σε αναστολές ή αναβολές επενδύσεων.
Η αβεβαιότητα που προκύπτει από τις εξελίξεις ενδέχεται να ασκήσει πίεση στις τράπεζες, οι οποίες σχηματίζουν ένα σημαντικό κομμάτι της ελληνικής οικονομίας. Παρά τις προκλήσεις, οι τράπεζες φαίνονται να είναι σε θέση να αντιμετωπίσουν τις πιέσεις αυτές, βάσει των ισχυρών αποτιμήσεων και του δυναμικού αναπτυξιακού τους μονοπατιού.