Πασχαλινά Αυγά με Κλωστές: Ένα Ζωντανό Έθιμο

Κατά τη διάρκεια της Μεγάλης Πέμπτης, σε μια κουζίνα που γεμίζει με αρώματα στα δυτικά προάστια της Θεσσαλονίκης, η κυρία Χρυσούλα, 87 ετών, συνεχίζει το πασχαλινό της τελετουργικό, που φέρει μνήμες γενεών, βάφοντας 60 με 70 αυγά. Η διαδικασία του βαψίματος των αυγών με φυσικά υλικά, όπως φύλλα, πολύχρωμες κλωστές και κρεμμύδια, είναι για εκείνη ένας τρόπος έκφρασης που ξεπερνά μια απλή πασχαλινή συνήθεια.

«Παλιά δεν πετούσαμε τίποτα. Ό,τι είχαμε από τη φύση το κάναμε τέχνη», παρατηρεί η κυρία Χρυσούλα, που κατάγεται από ένα μικρό χωριό στα Γρεβενά. «Την τεχνική με τις κλωστές φλος την έμαθα στη Θεσσαλονίκη, όπου βρίσκομαι από το 1964», συμπληρώνει με νοσταλγία.

Μυστικά Δημιουργίας Αυγών

Στην κουζίνα της, με φόντο τις αγαπημένες της γλάστρες και λουλούδια, η κυρία Χρυσούλα μοιράζεται με χαρά τα μυστικά της για τη δημιουργία των πιο όμορφων και φυσικά βαμμένων αυγών. «Κάθε αυγό τυλίγεται σφιχτά με πολύχρωμες κλωστές φλος και βράζει σε νερό με λίγο αλάτι. Το μυστικό είναι να τα δένεις σφιχτά μέσα σε λεπτά κομμένα καλσόν. Τα αφήνω 20 λεπτά να βράσουν για να είναι σφιχτά και να ξεφλουδίζονται εύκολα. Όσο για τα αυγά με τα κρεμμύδια, βράζουμε σκουρόχρωμα αυγά σε νερό με φλούδες από ξερά κρεμμύδια. Μια άλλη τεχνική είναι να τυλίγουμε τα αυγά με φύλλα και να τα αφήνουμε να βράσουν σε κόκκινη μπογιά, ώστε να σχηματιστούν σχέδια. Αφού τα αυγά βράσουν μέσω όλων των τεχνικών, τους προσθέτουμε λάδι για να γυαλίζουν και να φαίνονται πιο όμορφα», εξηγεί με πάθος.

Δημιουργία με Μπατονέτες

Στην Παλιουριά, το χωριό καταγωγής της, τα αυγά που διακοσμούνται με σχέδια ονομάζουν «αυγά περδίκες» λόγω των πολύχρωμων σχημάτων που θυμίζουν το φτέρωμα της πέρδικας. Η κυρία Χρυσούλα τα δημιουργεί με κόκκινη σκόνη μπογιάς και μια μπατονέτα, σχεδιάζοντας λεπτά λουλούδια και καμπύλες πάνω στο τσόφλι. «Κάνω τυχαία σχέδια και νομίζω ότι είναι το πιο όμορφο που ξέρω να κάνω με τα χέρια μου», λέει, κρατώντας το αυγό με προσοχή, λες και κρατά κάτι ιερό.

Ίσως και να είναι, καθώς μερικά αυγά κουβαλούν μέσα τους όλα τα Πάσχα του κόσμου.

Έθιμο με Διαχρονική Αξία

Αν και οι τεχνικές αυτές μπορεί να μην ανήκουν στις πιο παλιές παραδόσεις, έχουν καταφέρει να αγαπηθούν από όλες τις γενιές. Οι πιο έμπειρες γυναίκες βλέπουν τη διαδικασία αυτή ως έναν σύνδεσμο με τα παιδικά τους χρόνια, ενώ οι νεότερες την υιοθετούν για οικολογικούς λόγους ή για την ομορφιά του χειροποίητου. Η κυρία Χρυσούλα εκφράζει τη χαρά της όταν βλέπει αυτό το «νεότερο» έθιμο να περνά στα χέρια των νέων. «Χαίρομαι όταν βλέπω κορίτσια να ασχολούνται. Όχι μόνο επειδή είναι ωραίο, αλλά και επειδή μαθαίνουν να αγαπούν τις μικρές, καθημερινές δουλειές», δηλώνει χαμογελώντας.

Οι παραδοσιακές τεχνικές επιβιώνουν χάρη στη στοργή και την επιμονή των μεγαλύτερων γενεών, αναδεικνύοντας όχι μόνο εντυπωσιακά αισθητικά αποτελέσματα, αλλά και μια φιλοσοφία ζωής. Υπομονή, απλότητα και σεβασμός στη φύση – στοιχεία που συχνά παραμελούμε στη σύγχρονη καθημερινότητα αλλά επανέρχονται κάθε Πάσχα, μέσα από ένα αυγό τυλιγμένο με αγάπη.