Σοβαρές συνέπειες της μικροβιακής αντοχής στα παιδιά
Περισσότερα από τρία εκατομμύρια παιδιά παγκοσμίως έχασαν τη ζωή τους το 2022 λόγω λοιμώξεων που σχετίζονται με τη μικροβιακή αντοχή, σύμφωνα με μελέτη που παρουσιάστηκε στο συνέδριο της Ευρωπαϊκής Εταιρείας Κλινικής Μικροβιολογίας και Λοιμωδών Νοσημάτων ESCMID Global2025. Αυτή η ανησυχητική τάση καθιστά επιτακτική την ανάγκη για προληπτικές δράσεις και στρατηγικές διαχείρισης στην υγειονομική περίθαλψη.
Ζοφερές στατιστικές για τη νότιοανατολική Ασία και την Αφρική
Ειδικότερα, το 2022, περισσότερα από 752.000 παιδιά στη νοτιοανατολική Ασία και 659.000 παιδιά στην Αφρική πέθαναν από επιπλοκές που σχετίζονται με τη μικροβιακή αντοχή. Οι στατιστικές αυτές αποκαλύπτουν την κρισιμότητα της κατάστασης, με πολλές χώρες να αντιμετωπίζουν προκλητικά ζητήματα στην υγειονομική τους υποδομή.
Πολλοί παράγοντες συμβάλλουν στη σοβαρότητα της μικροβιακής αντοχής, περιλαμβάνοντας γεμάτα νοσοκομεία, κακή υγιεινή και αδύναμα μέτρα πρόληψης λοιμώξεων, που διευκολύνουν την εξάπλωση ανθεκτικών παθογόνων σε νοσοκομειακά περιβάλλοντα και κοινότητες. Η έλλειψη διαγνωστικών εργαλείων και οι φόβοι για λανθασμένη διάγνωση οδηγούν σε υπερβολική χρήση και κατάχρηση αντιβιοτικών, ιδιαίτερα σε χώρες με περιορισμένους πόρους.
Η αυξανόμενη ανάγκη για στρατηγική διαχείρισης
Παγκοσμίως, από τους τρεις εκατομμύρια θανάτους παιδιών, τα δύο εκατομμύρια σχετίζονται με τη χρήση αντιβιοτικών που ανήκουν στις κατηγορίες Watch και Reserve. Αυτές οι κατηγορίες αντιβιοτικών δεν προορίζονται για θεραπεία πρώτης γραμμής, και η χρήση τους πρέπει να περιορίζεται αποκλειστικά σε σοβαρές λοιμώξεις για να διατηρηθεί η αποτελεσματικότητά τους και να μειωθεί η ανάπτυξη αντοχής.
Τα αντιβιοτικά Access, που είναι πιο ευρέως διαθέσιμα, χρησιμοποιούνται για την αντιμετώπιση κοινών λοιμώξεων, καθώς έχουν χαμηλότερο δυναμικό αύξησης της αντοχής. Σημαντική είναι η αύξηση της χρήσης των αντιβιοτικών Watch, που κατά την περίοδο 2019-2021 ενισχύθηκε κατά 160% στη νοτιοανατολική Ασία και κατά 126% στην Αφρική, ενώ η χρήση των αντιβιοτικών Reserve αυξήθηκε κατά 45% στη νοτιοανατολική Ασία και 125% στην Αφρική.
Κίνδυνοι και προοπτικές για το μέλλον
Η αύξηση της χρήσης των αντιβιοτικών Watch και Reserve μπορεί να κρίνεται αναγκαία ως απάντηση στην αύξηση λοιμώξεων ανθεκτικών στα φάρμακα. Ωστόσο, αυτή η τάση εγκυμονεί σοβαρούς μακροπρόθεσμους κινδύνους. Όπως σχολιάζει ο καθηγητής Τζόζεφ Χάργουελ, ένας από τους συγγραφείς της μελέτης, «η αυξημένη χρήση αυτών των φαρμάκων χωρίς προσεκτική εποπτεία αυξάνει τον κίνδυνο αντοχής και περιορίζει τις μελλοντικές επιλογές θεραπείας». Εάν τα βακτήρια αναπτύξουν αντοχή σε αυτά τα αντιβιοτικά, οι εναλλακτικές λύσεις για τη θεραπεία πολυανθεκτικών λοιμώξεων θα είναι ελάχιστες ή και ανύπαρκτες.