Κατάσταση στη Μέση Ανατολή: Ανθρωπιστική Κρίση και Πολιτικές Εξελίξεις
Με τις διαπραγματεύσεις για την επαναφορά της εκεχειρίας μεταξύ του Ισραήλ και της Χαμάς να βρίσκονται σε αδιέξοδο, το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ πραγματοποίησε ανοιχτή συνεδρίαση εστιάζοντας στην «κατάσταση στη Μέση Ανατολή, συμπεριλαμβανομένου του Παλαιστινιακού ζητήματος». Τη συνεδρίαση προήδρευσε ο Γάλλος Υπουργός Εξωτερικών, Ζαν-Νοέλ Μπαρό, ενώ κύριος εισηγητής ήταν ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ, Αντόνιο Γκουτέρες.
Σύμφωνα με αναφορά του Γραφείου Συντονισμού Ανθρωπιστικών Υποθέσεων του ΟΗΕ (OCHA), οι τελευταίες συγκρούσεις έχουν οδηγήσει στον θάνατο 1.691 ατόμων, συμπεριλαμβανομένων 595 παιδιών και 308 γυναικών, με τον συνολικό αριθμό των νεκρών στη Γάζα να ξεπερνά τους 51.000. Ανθρωπιστικό προσωπικό και δημοσιογράφοι περιλαμβάνονται επίσης στα θύματα. Επιπλέον, περίπου 420.000 άτομα έχουν εκτοπιστεί εκ νέου, ενώ σχεδόν το 70% της περιοχής βρίσκεται υπό εντολές εκκένωσης ή υπό ισραηλινό έλεγχο ως ζώνη ασφαλείας. Η ανθρωπιστική βοήθεια αν και βρίσκεται σε εξαιρετικά περιορισμένη ποσότητα, οι προμήθειες τροφίμων και φαρμάκων εξαντλούνται, με την OCHA να χαρακτηρίζει την κατάσταση την πιο δύσκολη ανθρωπιστική κρίση που έχει βιώσει η Γάζα από την έναρξη του πολέμου.
Ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ εξέφρασε την αυστηρή του προειδοποίηση για την κλιμάκωση της βίας και τον διαρκή κίνδυνο κατάρρευσης των προοπτικών ειρήνης, ιδιαίτερα μεταξύ Ισραήλ και Παλαιστίνης. Επιπλέον, σημείωσε σοβαρές παραβιάσεις του διεθνούς δικαίου στις περιοχές της Συρίας, του Λιβάνου και, κυρίως, στη Γάζα, προειδοποιώντας ότι οι επιχειρήσεις του Ισραήλ, μετά την κατάρρευση της εκεχειρίας στις 18 Μαρτίου, έχουν προκαλέσει σχεδόν 2.000 θανάτους Παλαιστινίων και έχουν επιδεινώσει μία ήδη τραγική ανθρωπιστική κατάσταση.
Ο κ. Γκουτέρες τόνισε ότι η Γάζα πρέπει να ενσωματωθεί σε ένα μελλοντικό παλαιστινιακό κράτος και καταδίκασε τη βία, κάνοντας έκκληση για μόνιμη κατάπαυση του πυρός, την άμεση απελευθέρωση των ομήρων και πλήρη ανθρωπιστική πρόσβαση. Υπογράμμισε την νομική υποχρέωση του Ισραήλ να συμμορφώνεται με το διεθνές δίκαιο και κάλεσε τα κράτη-μέλη να αναλάβουν ουσιαστικά βήματα για την υλοποίηση της λύσης των δύο κρατών πριν να είναι πολύ αργά. «Η λύση των δύο κρατών είναι κοντά σε ένα σημείο χωρίς επιστροφή», ανέφερε, προτρέποντας τους ηγέτες να δράσουν προτού οι εξτρεμιστές από οποιαδήποτε πλευρά υπονομεύσουν τις προσπάθειες για ειρηνική συνύπαρξη.
Το Ισραήλ καλωσόρισε τη διευρυμένη συζήτηση του Συμβουλίου Ασφαλείας, επισημαίνοντας ότι η περιοχή βρίσκεται σε κρίσιμο μεταβατικό στάδιο. Κατηγόρησε τη Χεζμπολάχ ως τρομοκρατική οργάνωση που εκμεταλλεύεται τους αμάχους και προειδοποίησε για τις απειλές από ιρανικές ενέργειες. Επίσης, τόνισε ότι ο πόλεμος επιβλήθηκε στο Ισραήλ από τη Χαμάς και κατηγόρησε την οργάνωση για βασανιστήρια ομήρων και για την κακή χρήση ανθρωπιστικής βοήθειας σε στρατιωτικούς σκοπούς. Το Ισραήλ δήλωσε ότι τηρεί το διεθνές δίκαιο προσφέροντας ανθρωπιστική βοήθεια κατά την περίοδο της εκεχειρίας, αλλά ξεκαθάρισε ότι δεν μπορεί να υπάρξει ειρήνη χωρίς τον αφοπλισμό της Χαμάς και την απελευθέρωση των ομήρων.
Ο μόνιμος παρατηρητής της Παλαιστίνης στον ΟΗΕ, πρέσβης Ριάντ Μανσούρ, εξέφρασε την ευγνωμοσύνη του προς τη Γαλλία για την ηγετική της θέση και τη στήριξή της στις ειρηνευτικές προσπάθειες. Εξήρε τη «ηρωική» προσπάθεια του προσωπικού του ΟΗΕ στο πεδίο, το οποίο ρισκάρει τη ζωή του για να σώσει άλλες ζωές. Κατήγγειλε τον «πιεστικό αποκλεισμό» της Γάζας από το Ισραήλ και ζήτησε άμεση δράση. Υπογράμμισε ότι το Συμβούλιο Ασφαλείας έχει εγκρίνει ψηφίσματα για τον τερματισμό της αιματοχυσίας και την προώθηση της λύσης των δύο κρατών.
Ο πρέσβης Ευάγγελος Σέκερης εκπροσώπησε την Ελλάδα και τόνισε την ανάγκη ολοκλήρωσης των διαπραγματεύσεων για μόνιμη ειρηνευτική λύση. Ανέφερε τη σημασία της δωρεάν και συνεχιζόμενης ανθρωπιστικής βοήθειας, επισημαίνοντας ότι η παρεμπόδιση της βοήθειας στερεί από τους κατοίκους τις δυνατότητες επιβίωσης. Τέλος, εξέφρασε την ανησυχία του για την ανησυχητική ανθρωπιστική κατάσταση και την ανάγκη να προστατευθεί το Status Quo της Ιερουσαλήμ και της Παλιάς Πόλης.
Η ανοιχτή συνεδρίαση του Συμβουλίου Ασφαλείας προσφέρει μια κρίσιμη ευκαιρία για ανατροπή της πολιτικής διαδικασίας υπέρ της λύσης των δύο κρατών, καθώς τα αντισημιτικά περιστατικά και οι στρατιωτικές αντιδράσεις αναδεικνύουν τη σοβαρότητα της κατάστασης. Καθώς οι επαγγελματίες της διεθνούς κοινότητας προσπαθούν να διασφαλίσουν μια βιώσιμη ειρηνική πρόοδο, η ανθρωπιστική κρίση στη Γάζα απαιτεί επείγουσα δράση.