Η Σχέση Μεταξύ Χρόνιας Φλεγμονής και Καρκίνου: Ο Ρόλος των Στατινών
Η χρόνια φλεγμονή, που χαρακτηρίζεται από τη συνεχή ενεργοποίηση του ανοσοποιητικού συστήματος, διαδραματίζει έναν καθοριστικό ρόλο στην ανάπτυξη καρκίνου. Στατιστικές δείχνουν ότι περίπου το 20% όλων των καρκίνων σχετίζονται με χρόνια φλεγμονή, η οποία μπορεί να προκληθεί από λοιμώξεις, αυτοάνοσα νοσήματα ή περιβαλλοντικούς παράγοντες. Πρόσφατες έρευνες έχουν φέρει στο φως μια μοριακή οδό που συνδέει τη φλεγμονή με τον καρκίνο, αποδεικνύοντας ότι οι στατίνες, μια κατηγορία φαρμάκων που χρησιμοποιούνται για την μείωση της χοληστερόλης, μπορούν να διακόψουν αυτή τη σύνδεση.
Μια μελέτη που δημοσιεύθηκε στο Nature Communications από ερευνητές του Γενικού Νοσοκομείου της Μασαχουσέτης και της Ιατρικής Σχολής του Χάρβαρντ εστίασε στην ιντερλευκίνη-33 (IL-33), μια πρωτεΐνη που απελευθερώνεται από κατεστραμμένα κύτταρα και προειδοποιεί το ανοσοποιητικό σύστημα. Σε φυσιολογικές συνθήκες, η IL-33 ενεργοποιεί μια ωφέλιμη φλεγμονώδη απόκριση που είναι ικανή να καταπολεμά λοιμώξεις και να προάγει την επούλωση. Ωστόσο, κατά τη διάρκεια χρόνιας φλεγμονής, τα επίπεδα της IL-33 παραμένουν υψηλά, γεγονός που ενισχύει την ανάπτυξη όγκων.
Διαταράσσοντας τις Φλεγμονώδεις Οδούς
Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι η παραγωγή IL-33 ενεργοποιείται μέσω μιας αλληλουχίας σηματοδότησης που περιλαμβάνει υποδοχείς τύπου Toll (γνωστοί και ως Toll-like receptors – TLRs), TBK1 και IRF3. Οι TLRs ανιχνεύουν μοριακά πρότυπα που σχετίζονται με παθογόνα ή κυτταρική βλάβη, ενεργοποιώντας το IRF3, το οποίο στη συνέχεια ενεργοποιεί το γονίδιο IL-33. Η μελέτη απέδειξε ότι η πιταβαστατίνη, μια στατίνη, μπορεί να παρεμβάλει σε αυτή τη διαδικασία.
Οι στατίνες είναι αντιλιπιδαιμικά φάρμακα που συνταγογραφούνται ευρέως για την πρόληψη καρδιοαγγειακών παθήσεων και λειτουργούν μπλοκάροντας ένα ένζυμο που ονομάζεται HMG-CoA ρεδουκτάση, το οποίο είναι ζωτικής σημασίας για την παραγωγή χοληστερόλης. Επιπλέον, οι στατίνες μειώνουν ένα μόριο που ονομάζεται διφωσφορικό γερανυλ-γερανύλιο (GGPP), το οποίο είναι απαραίτητο για την ενεργοποίηση του TBK1. Μέσω της μείωσης των επιπέδων GGPP, η πιταβαστατίνη προλαμβάνει την ενεργοποίηση του TBK1 και, κατά συνέπεια, την παραγωγή IL-33.
Ενδείξεις από Μοντέλα Ποντικών και Ανθρώπινα Δεδομένα
Σε πειραματικά μοντέλα ποντικών με φλεγμονώδεις δερματικές καταστάσεις και παγκρεατίτιδα, η θεραπεία με πιταβαστατίνη οδήγησε σε σημαντική μείωση της φλεγμονής και των επιπέδων IL-33. Σε ποντίκια που είχαν μεταλλαγές για την ανάπτυξη καρκίνου του παγκρέατος, η πιταβαστατίνη επιβράδυνε την ανάπτυξη των όγκων και αύξησε τον χρόνο επιβίωσης. Επιπλέον, παρατηρήθηκαν υψηλά επίπεδα IRF3 και IL-33 σε δείγματα ανθρώπων που νόσησαν από καρκίνο του παγκρέατος, όπου και αποδείχθηκε ότι άτομα που έπαιρναν πιταβαστατίνη είχαν χαμηλότερο κίνδυνο ανάπτυξης παγκρεατίτιδας και καρκίνου του παγκρέατος σε σχέση με εκείνους που χρησιμοποιούσαν άλλες κατηγορίες φαρμάκων για τη μείωση της χοληστερόλης.
Κλινικές Επιπτώσεις και Μελλοντική Έρευνα
Η τελευταία μελέτη ενισχύει την κατανόηση του πώς η χρόνια φλεγμονή συνδέεται με την ανάπτυξη καρκίνου και εκφράζει έναν απροσδόκητο αντιφλεγμονώδη μηχανισμό των στατινών. Λαμβάνοντας υπόψη το καθορισμένο προφίλ ασφάλειας και τη χαμηλή τους τιμή, οι στατίνες θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν ως χημειοπροφύλαξη για άτομα που διατρέχουν υψηλό κίνδυνο ανάπτυξης καρκίνων σχετιζόμενων με φλεγμονή.
«Η χρόνια φλεγμονή αποτελεί μία από τις κύριες αιτίες καρκίνου παγκοσμίως», δήλωσε ο Δρ Shawn Demehri, επικεφαλής συγγραφέας και κύριος ερευνητής στο Κέντρο Ανοσολογίας Καρκίνου και Ερευνών Βιολογίας του Δέρματος του Γενικού Νοσοκομείου της Μασαχουσέτης. «Εξετάσαμε τον μηχανισμό από τον οποίο οι περιβαλλοντικές τοξίνες προκαλούν χρόνια φλεγμονή, που ενδέχεται να οδηγήσει σε καρκίνο του δέρματος και του παγκρέατος», πρόσθεσε.
Παρ’ όλα τα ενθαρρυντικά αποτελέσματα, οι ερευνητές προειδοποιούν ότι απαιτούνται περισσότερες κλινικές μελέτες για να επιβεβαιωθούν οι αντικαρκινικές επιδράσεις των στατινών στους ανθρώπους. Σημειώνουν επίσης ότι οι φλεγμονώδεις καταστάσεις διαφέρουν δραματικά, και το μπλοκάρισμα της IL-33 μπορεί να είναι ωφέλιμο σε ορισμένες περιπτώσεις, ενώ επιβλαβές σε άλλες όπου η IL-33 παίζει προστατευτικό ρόλο. Στόχος της ομάδας είναι να συνεχίσει την έρευνά της για την επίδραση των στατινών στην πρόληψη του καρκίνου σε χρόνια φλεγμονή που επηρεάζει το ήπαρ και το γαστρεντερικό σύστημα, καθώς και να εξερευνήσει άλλες θεραπευτικές προσεγγίσεις για την καταστολή της φλεγμονής που οδηγεί σε καρκίνο.
Πηγή: ygeiamou.gr