Η Ψηφιακή Επανάσταση στην Πειθαρχική Δικαιοσύνη του Δημόσιου Τομέα
Στον τομέα των πειθαρχικών υποθέσεων στο Δημόσιο, που παραδοσιακά χαρακτηριζόταν από αδιαφάνεια, γραφειοκρατία και χρονοβόρες διαδικασίες, η ελληνική ηλεκτρονική πλατφόρμα e-Peitharxika υπόσχεται να φέρει τις απαραίτητες αλλαγές, προτείνοντας μια πιο γρήγορη, δίκαιη και διαφανή απονομή της πειθαρχικής δικαιοσύνης. Αυτό το καινοτόμο ψηφιακό εργαλείο παρέχει πληροφορίες σε πραγματικό χρόνο για την πορεία των υποθέσεων, διευκολύνει την εξαγωγή στατιστικών στοιχείων και προσφέρει τη δυνατότητα για στοχευμένες θεσμικές παρεμβάσεις.
Η πλατφόρμα τέθηκε πιλοτικά σε εφαρμογή τον Μάιο του 2023 σε έξι σημαντικούς φορείς και από τις αρχές του 2024 λειτουργεί πλήρως, με όλα τα αρμόδια όργανα να καταχωρούν υποχρεωτικά τα απαιτούμενα δεδομένα από το 2021 και μετά. Για πρώτη φορά, οι πληροφορίες για τα επιμέρους στάδια της πειθαρχικής διαδικασίας και προδικασίας βρίσκονται συγκεντρωμένες σε μία ενιαία βάση δεδομένων, προσφέροντας τη δυνατότητα εξαγωγής ιδιαίτερα χρήσιμων αναφορών και στατιστικών για την αξιολόγηση της λειτουργίας του συστήματος διερεύνησης πειθαρχικών ευθυνών.
Τα στατιστικά στοιχεία που αφορούν τις πειθαρχικές διαδικασίες παρουσίασε το Αθηναϊκό/Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων, λίγες μέρες πριν δοθούν στη δημοσιότητα για τους ενδιαφερόμενους. Από την επεξεργασία των δεδομένων που έχουν ήδη καταχωρισθεί στην πλατφόρμα, διαπιστώνεται ότι έχουν γίνει σημαντικά βήματα στην κατεύθυνση της ταχύτητας απονομής της πειθαρχικής δικαιοσύνης, όπως καταδεικνύει η αύξηση του αριθμού των υπαλλήλων που έχουν υποστεί πειθαρχικές διώξεις ή για τους οποίους εκδόθηκαν πειθαρχικές αποφάσεις.
Από το 2021 μέχρι τις 9 Απριλίου 2025, συνολικά 6.796 δημόσιοι υπάλληλοι αντιμετώπισαν πειθαρχικές διώξεις (με αριθμούς: 697 το 2021, 1.644 το 2022, 1.778 το 2023, 2.005 το 2024 και 672 το 2025). Παράλληλα, 3.165 υποθέσεις οδήγησαν στην έκδοση πειθαρχικών αποφάσεων κατά την ίδια περίοδο (369 το 2021, 951 το 2022, 933 το 2023, 779 το 2024 και 73 το 2025), ενώ πειθαρχικές ποινές επιβλήθηκαν σε 1.852 υπαλλήλους. Αυτά τα στοιχεία καθιστούν σαφές ότι η διαδικασία πειθαρχικής δικαιοσύνης γίνεται ολοένα και πιο ενεργή και αποτελεσματική.
Ο εντοπισμός 224 υποθέσεων όπου εκδόθηκαν αποφάσεις αναστολής της διαδικασίας λόγω εκκρεμών ποινικών διώξεων επισημαίνει ένα πιθανό πεδίο παρέμβασης από την Πολιτεία. Επιπλέον, η ύπαρξη περίπου 700 ενστάσεων και προσφυγών από τη Διοίκηση, περιλαμβανομένης της Εθνικής Αρχής Διαφάνειας, επιβεβαιώνει το φαινόμενο της επιβολής «ήπιων» ποινών σε σοβαρές υποθέσεις, ένα ζήτημα που χρήζει άμεσης προσοχής.
Αξιοσημείωτο είναι ότι η ολοκλήρωση της καταχώρισης όλων των στοιχείων από τα διερευνώμενα όργανα και φορείς δεν έχει ακόμη επιτευχθεί, γεγονός που ενδέχεται να επηρεάσει την ακριβή εικόνα των εκκρεμών περιπτώσεων. Παρά την ταχύτερη απονομή πειθαρχικής δικαιοσύνης μέσω της ψηφιοποίησης, ο αριθμός των εκκρεμών υποθέσεων παραμένει ιδιαίτερα υψηλός. Αυτή η κατάσταση οδήγησε την ηγεσία του υπουργείου Εσωτερικών σε προγραμματισμένες νομοθετικές πρωτοβουλίες, με στόχο τη βελτίωση της ταχύτητας και ποιότητας απονομής της πειθαρχικής δικαιοσύνης, καθώς και την ενίσχυση της ακεραιότητας και λογοδοσίας στο δημόσιο τομέα.
Σύμφωνα με τα τελευταία δεδομένα, εκκρεμούν περισσότερες από 2.500 υποθέσεις σε 92 πειθαρχικά συμβούλια, με τον χρόνο ολοκλήρωσης των διαδικασιών να μπορεί να ξεπερνά τα πέντε έτη σε πολλές περιπτώσεις. Η υφυπουργός Εσωτερικών, Βιβή Χαραλαμπογιάννη, αναγνωρίζει ότι ο υψηλός αριθμός εκκρεμών υποθέσεων ήταν καθοριστικός παράγοντας για την αναμόρφωση των πειθαρχικών οργάνων, η οποία θα συγκεντρώσει αυτή τη διαδικασία σε ένα κεντρικό όργανο, αποτελούμενο από έμπειρους λειτουργούς του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους.
Η νέα αυτή προσέγγιση θα έχει την αποκλειστική ευθύνη για την εκδίκαση των υποθέσεων, εξασφαλίζοντας μεγαλύτερη συνέπεια, ταχύτερη διαδικασία και ουσιαστική απονομή πειθαρχικής δικαιοσύνης. Η e-Peitharxika δημιουργήθηκε από μια ομάδα δημοσίων υπαλλήλων και στελεχών της ΕΑΔ και του υπουργείου Εσωτερικών, χωρίς να επιφέρει κανένα κόστος για τον Έλληνα φορολογούμενο.
Σύμφωνα με τη σχετική νομοθεσία, καθίσταται υποχρεωτική η καταχώριση στοιχείων πειθαρχικής προδικασίας (προκαταρκτική εξέταση, ΕΔΕ), πειθαρχικών αποφάσεων, ενδίκων μέσων και εκτέλεσης ποινών, με εξαίρεση το στρατιωτικό προσωπικό των Ενόπλων Δυνάμεων. Η καταχώριση των πειθαρχικών υποθέσεων γίνεται ανά υπάλληλο, με εξαίρεση εκείνες που αφορούν προκαταρκτικές εξετάσεις ή ΕΔΕ, στις οποίες μπορεί να εμπλέκονται περισσότεροι από έναν υπαλλήλους.