Την ώρα που η ανησυχία αυξάνεται στις Κυκλάδες, με τη σεισμική δραστηριότητα να παραμένει αμείωτη, και οι ειδικοί προσπαθούν να ερμηνεύσουν τα μέχρι στιγμής στοιχεία, για την πορεία των αλλεπάλληλων δονήσεων στην υποθαλάσσια περιοχή μεταξύ Σαντορίνης και Αμοργού, οι σεισμολόγοι κάνουν λόγο για τρία σενάρια, ανάμεσά τους και αυτό της ηφαιστειακής έκρηξης. Η επιστημονική κοινότητα είναι σε επαγρύπνηση και κάνει λόγο για ένα πρωτοφανές φαινόμενο.
Η δημοσιογράφος Λία Χριστάρα, απεσταλμένη της ΕΡΤ3 στο νησί, μεταφέρει την εικόνα από την περιοχή που “τρέμει”, περιγράφοντας σκηνές από τη ζωή των κατοίκων που είναι μεν συνηθισμένοι στους σεισμούς, όμως έχουν κουραστεί από την όλη κατάσταση.
Στο λιμάνι της Σαντορίνης, κόσμος φεύγει και έρχεται. Κάποιοι εγκαταλείπουν το μέρος τους, γιατί, όπως λένε, δεν βρίσκουν πια μεροκάματο, άλλοι πάλι φεύγουν από φόβο, ενώ ελάχιστοι είναι όσοι επιστρέφουν.
Όπως φαίνεται, εκείνο που ανησυχεί κυρίως επιχειρηματίες στον τομέα του τουρισμού και ξενοδόχους είναι το τι θα γίνει με τις κρατήσεις την Αποκριά και το Πάσχα, με το καλοκαίρι να φαντάζει μακρινό για την ώρα.
“Θέλουμε να ελπίζουμε και εμείς ότι κάποια στιγμή η κατάσταση στην περιοχή θα εξομαλυνθεί, τώρα είμαστε στην καρδιά του φαινομένου”, τόνισε στην εκπομπή της ΕΡΤ3 “Τριτολογίες” και τη δημοσιογράφο Σύνθια Σάπικα, ο κ. Κώστας Παπαζάχος, καθηγητής Φυσικής Σεισμολογίας και Εφαρμοσμένης Γεωφυσικής στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο της Θεσσαλονίκης, προσθέτοντας ότι “συνήθως στον ελληνικό χώρο, το φαινόμενο του σμήνους σεισμών κρατάει μερικές εβδομάδες αλλά, σε κάποιες περιπτώσεις, έως και δυο και τρεις και τρεις μήνες, ίσως και περισσότερο.”
Όπως επισήμανε ο κ. Παπαζάχος, “η συγκεκριμένη σεισμική ακολουθία έχει ιδιαίτερα χαρακτηριστικά, καθώς έχει ασυνήθιστα μεγάλα μεγέθη. Πρόκειται για μία σχετικά σπάνια ακολουθία με τόσα πολλά ενδιάμεσα μεγέθη, τόσο πολλούς σεισμούς, χωρίς τη γένεση κάποιου κύριου σεισμού και με επέκταση σε μία κατά μήκος μεγάλη εξωγενή ζώνη. Υπό αυτή την έννοια, χρονική εκτίμηση για τη διάρκεια του φαινομένου δεν μπορεί να γίνει. Θα πρέπει να κινηθούμε στη λογική του βλέποντας και κάνοντας. Ελπίζουμε για το καλύτερο, αλλά πρέπει να προετοιμαστούμε και για ένα χειρότερο σενάριο, όπου θα υπάρχει μεγαλύτερη διάρκεια.”
” Αυτή τη στιγμή βρισκόμαστε σε ένα περίπλοκο φαινόμενο στη Σαντορίνη. Από τη μία, έχουμε από τον Αύγουστο μία διέγερση στο ενεργό ηφαίστειο που είναι μέσα στην Καλντέρα και από την άλλη, από τον Ιανουάριο έχουμε μία σεισμική διέγερση στην Άνυδρο. Αυτά σε καμία περίπτωση δεν μπορούμε να τα συνδέσουμε και χρονικά. Ποτέ στην ιστορία του ηφαιστείου της Σαντορίνης αλλά και παγκόσμια σε ό, τι αφορά αντίστοιχες γεωδυναμικές καταστάσεις και τόπους, δεν έχει συμβεί κάτι τέτοιο”, σχολίασε ο κ. Γιώργος Βουγιουκλάκης, καθηγητής Οργανικής Χημείας του ΕΚΠΑ.
Ακόμη, ο κ. Βουγιουκλάκης, είπε ότι “το 2010 με το 2011 είχαν γίνει σεισμοί μέσα στην καλντέρα αλλά ήταν πολύ μικρότερης έντασης. Για 14 μήνες τότε η Σαντορίνη το έζησε αυτό μαζί με μία παραμόρφωση του τοπογραφικού ανάγλυφου, μία ανύψωση δηλαδή στο επίπεδο των 10 με 12 εκατοστών. Το ηφαίστειο τον Φεβρουάριο του 2012 αποφάσισε να ξανακοιμηθεί. Άρα διέγερση σε καμία περίπτωση δεν σημαίνει έκρηξη” και συνέχισε λέγοντας : Εάν ένα ηφαίστειο εκραγεί, έχουμε τέσσερα χρώματα. Η πρώτη φάση, η κανονική, είναι το πράσινο. Όταν περάσουμε στη δεύτερη φάση, ξεκινάει μία διέγερση, λέμε στο κίτρινο. Μετά από ένα χρονικό διάστημα που βλέπουμε ότι υπερβαίνει αυτήν τη φάση, πάμε στο πορτοκαλί και καταλήγουμε στο κόκκινο. Όταν αρχίζουν πια οι εκρήξεις, εμείς είμαστε, ας το πούμε στην αρχή του κίτρινου. Είμαστε στην πρώτη φάση της διέγερσης και υπάρχει ένα σχέδιο έκτακτης ανάγκης. Αν προχωρήσει αυτή η διέγερση και γίνει κάτι παραπάνω, υπάρχει το σχέδιο Τάλως που έχει συνταχθεί και έχει εγκριθεί από τη Γενική Γραμματεία. Οπότε με βάση αυτό το σχέδιο θα προχωρήσουμε.”
Σύμφωνα με τον κ. Ευθύμιο Λέκκα, Καθηγητή Δυναμικής Τεκτονικής & Εφαρμοσμένης Γεωλογίας, ” η Σαντορίνη είναι ένα μοναδικό μέρος σε όλο τον κόσμο. Αυτό δεν είναι ένα τυχαίο γεγονός. Είναι ένα γεγονός, μία πραγματικότητα που προέκυψε από τις έντονες γεωδυναμικές διεργασίες και από τα φυσικά φαινόμενα που εξελίσσονται τουλάχιστον δύο εκατομμύρια χρόνια τώρα στον γύρω χώρο της Σαντορίνης. Κυρίαρχα φαινόμενα για τη διαμόρφωση του τόσο ωραίου τοπίου είναι οι σεισμοί, είναι τα ηφαίστεια, οι κατολισθήσεις, οι διαβρώσεις, τα κύματα του τσουνάμι… τα όμορφα μέρη ενέχουν και κινδύνους. Έτσι λοιπόν και η ηφαιστειακή δραστηριότητα και η σεισμική δραστηριότητα αλλά και οι κατολισθήσεις, είναι φαινόμενα στα οποία, εάν βρεθούμε σε μεγάλη έκθεση, μας δημιουργούν κινδύνους και απώλειες. Έτσι λοιπόν οι κατολισθήσεις είναι αυτές που διαμόρφωσαν εν μέρει και την Καλντέρα. Εκεί λοιπόν υπάρχουν και τα πιο όμορφα σημεία της Σαντορίνης. Είναι η φοβερή θέα που υπάρχει. Είναι οι εναλλαγές των πετρωμάτων. Εμείς οφείλουμε να διαχειριστούμε αυτούς τους κινδύνους. Διαχείριση σημαίνει να τους κάνουμε τέτοιους, ούτως ώστε να έχουμε τις μικρότερες δυνατές επιπτώσεις και, ει δυνατόν, να μην έχουμε και καθόλου απώλειες, σε ό,τι αφορά τον άνθρωπο τον ίδιο αλλά και τον κοινωνικό και οικονομικό ιστό. Η Σαντορίνη είναι ένα σημείο που συγκεντρώνει πάνω από δύο εκατομμύρια τουρίστες τον χρόνο, και που συμμετέχει σε ένα μεγάλο ποσοστό του ΑΕΠ της χώρας. Αυτόν τον κόσμο πρέπει να τον κάνουμε να νιώθει ασφαλής”.